Η Ομάδα Εργασίας των Ηνωμένων Εθνών για την Αυθαίρετη Κράτηση δημοσίευσε τη δεύτερη γνώμη της σχετικά με την ομάδα Gdeim Izik επιβεβαιώνοντας τα ευρήματα της γνώμης της από το 2014 ( A/HRC/27/48/Add.5) ζητώντας την άμεση απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων Σαχαράουι της ομάδας Gdeim Izik, αφού κατέληξε εκ νέου στο συμπέρασμα ότι όλοι τους κρατούνταν παράνομα. Η ομάδα περιλαμβάνει δημοσιογράφους και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την κατεχόμενη από το Μαρόκο Δυτική Σαχάρα, μια περιοχή που εκκρεμεί η αποαποικιοποίησή της.
Η Ομάδα Εργασίας του ΟΗΕ διαπίστωσε σοβαρές παραβιάσεις που διαπράχθηκαν από το Μαρόκο, συμπεριλαμβανομένης της άρνησης του δικαιώματος πρόσβασης σε νομική υπεράσπιση, ομολογίες που αποκτήθηκαν με βασανιστήρια και την έλλειψη αμεροληψίας και ανεξαρτησίας του δικαστηρίου που τους δίκασε, τα οποία υποδηλώνουν αυθαίρετη στέρηση της ελευθερίας τους από τη σύλληψή τους το 2010. Η ομάδα εργασίας του ΟΗΕ κάλεσε επίσης το Μαρόκο να εξασφαλίσει αποζημίωση και προέτρεψε το Βασίλειο να διερευνήσει τα γεγονότα που οδήγησαν στην αυθαίρετη στέρηση της ελευθερίας και να λάβει μέτρα κατά των υπευθύνων. Η απόφαση μπορεί να βρεθεί εδώ.
Ο καθηγητής και πρώην πρόεδρος-εισηγητής της Ομάδας Εργασίας του ΟΗΕ, Mads Andenas, ο οποίος είναι ένα από τα πρόσωπα που υποστηρίζουν νομικά την ομάδα των κρατουμένων, χαιρέτισε την απόφαση: “Πρόκειται για μια σημαντική επιβεβαίωση των παρατηρήσεων που έχουν ήδη γίνει από πολυάριθμους παρατηρητές της δίκης, τη Διεθνή Αμνηστία και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, διάφορους εντολοδόχους του ΟΗΕ και από την Επιτροπή του ΟΗΕ κατά των Βασανιστηρίων. Γνωρίζοντας την κακόβουλη τάση του Μαρόκου να αρνείται τη συμμετοχή, να απορρίπτει σοβαρές παραβιάσεις και να υποβάλλει τα θύματα και τις οικογένειές τους σε αντίποινα, καλούμε όλα τα κράτη και άλλους να πιέσουν το Μαρόκο να εφαρμόσει την απόφαση αυτή και να απελευθερώσει τους κρατούμενους”.
Εκτός του ότι η Ομάδα Εργασίας του ΟΗΕ θεωρεί την κράτηση αυτών των ακτιβιστών αυθαίρετη, εξέφρασε τη βαθιά της ανησυχία για τον αριθμό των φερόμενων περιπτώσεων αυθαίρετης κράτησης στη Δυτική Σαχάρα. Η Ομάδα Εργασίας του ΟΗΕ επανέλαβε επίσης τις ανησυχίες που έχουν ήδη εκφραστεί από την Επιτροπή του ΟΗΕ κατά των Βασανιστηρίων και αρκετούς εντολοδόχους των Ειδικών Διαδικασιών του ΟΗΕ σχετικά με την υπόθεση των κρατουμένων του Gdeim Izik. Η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών κατά των Βασανιστηρίων εξέδωσε και δημοσίευσε πέντε αποφάσεις σχετικά με τους κρατούμενους του Gdeim Izik Mohammed Bani, Abdeljalil Laaroussi, Naama Asfari, Mohammed Bourial και Sidi Abdallahi Abbahah, καταγγέλλοντας τα βασανιστήρια και τη χρήση υπογεγραμμένων ομολογιών υπό βασανιστήρια ως βάση για τη συνέχιση της φυλάκισής τους. Τέσσερις από αυτές τις καταγγελίες υποβλήθηκαν από τον Maitre Olfa Ouled, ο οποίος είναι ο συνήγορός τους από την πολιτική δίκη του 2017.
Αν και οι γνωμοδοτήσεις της WGAD δεν είναι δεσμευτικές ούτε έχουν νομική αξία, είναι αναμφίβολα σημαντικές για την ενίσχυση της κοινής γνώμης και την άσκηση πίεσης στο Μαρόκο.
Από την άλλη πλευρά, οι αποφάσεις του CAT έχουν προστιθέμενη αξία και δημοσιεύονται ως νομολογία, ωστόσο η μαροκινή κυβέρνηση αγνοεί μέχρι στιγμής τις υποχρεώσεις της.
Εναπόκειται στις κυβερνήσεις και τη διεθνή κοινότητα και ειδικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση να πιέσουν το Μαρόκο να σεβαστεί τις συμβάσεις που έχει υπογράψει, το διεθνές δίκαιο και τη ρήτρα ανθρωπίνων δικαιωμάτων της συμφωνίας εταιρικής σχέσης με την ΕΕ και που τροφοδοτεί εκατομμύρια ευρώ στα χρηματοκιβώτια του Βασιλείου.
Οι οικογένειες εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την απόφαση της ομάδας εργασίας του ΟΗΕ που επιβεβαιώνει την παράνομη κράτηση των κρατουμένων και απαίτησαν από το Μαρόκο να τους απελευθερώσει αμέσως”
UN Human Rights mechanism issues opinion on Gdeim Izik and confirms its findings of 2014 by porunsaharalibre.org on Scribd